ابیانه

لباس زنان:

لباس محلی زنان ابیانه عبارت است از پیراهن، شلیته، یل، روسری، سربند، چادرشب، جوراب و پاپوش یا گیوه

پیراهن: پیراهن بانوان ابیانه راسته و گشاد و قد آن تا بالای زانو می‌باشد. این پیراهن فاقد مچ در سرآستین بوده و یقه آن گرد است که در وسط چاکی تا حدود 10 سانتی‌متر پایین‌تر از دور کمر دارد. دور تا دور چاک، پیش‌سینه‌ای دوخته می‌شود که با پارچه‌ پیراهن متفاوت می‌باشد. روی این پیش‌سینه و در دو طرف چاک، با انواع نوارها و یا یراق‌ها تزئین می‌شود. در کنار نوارها پارچه‌های رنگارنگ را به صورت مثلث‌های دو لایه آماده نموده و این مثلث‌ها را در طول چاک، در کنار هم می‌دوزند. پای دامن پیراهن به وسیله انواع سوزن‌دوزی‌هایی تزئین می‌شود.

در گذشته جنس پیراهن از تافته و به رنگ‌های عنابی و آبی انتخاب می‌شده اما امروزه از جنس و رنگ‌های مختلف تهیه می‌شود حالتی شبیه به شلوار دارد، در نتیجه این بانوان شلوار بلند به پا نمی‌کنند. از آنجا که این جامه بسیار پرچین می‌باشد، در تهیه آن از 7 الی 8 متر پارچه استفاده می‌شود. جنس شلیته از متقال یا کرباس رنگ شده یا پارچه‌های نخی گل‌دار می‌باشد که در قسمت وسط قد و پای دامن آن دو یا چند ردیف نواردوزی یا یراق‌دوزی انجام می‌شود.

یل: یل بانوان ابیانه عبارت است از کتی راسته که بلندی آن حدوداً تا روی ران‌ها می‌باشد. یل در زیر بغل دارای چاک است و آستین‌های آن تا مچ دست می‌رسد. یقه آن چهارگوش (خِشتی) بوده و دور تا دور آن دو ردیف نواردوزی دارد. در گذشته یل از پارچه تافته تهیه می‌شد اما امروزه از انواع پارچه‌ها به ویژه پارچه‌های ترمه استفاده می‌شود.

روسری: روسری (چارقد) بانوان ابیانه پارچه‌ای مربع شکل به ابعاد 1/5×1/5 متر است که آن را از قطر تا زده و به صورت سه‌گوش روی سر قرار می‌گیرد.سربند: سربند این بانوان عبارت است از پارچه کلاغی مشکی که آن را از قسمت جلوی سر و بر روی پیشانی تا پشت سر به صورت حلقه‌ای برده و گره می‌زنند. استفاده از سربند برای این است که روسری بر روی سر استوار بماند.

عرقچین: عرقچین کلاهی کاسه مانند است که اغلب رنگ آن قرمز بوده و زیر چارقد بر روی سر قرار می‌گیرد به گونه‌ای که مقداری از آن از زیر چارقد نمایان باشد.

برای استفاده از عرقچین در مراسم عروسی، آن را با نقره و دیگر زینت‌آلات تزئین می‌کنند.

چادرشب: بانوان ابیانه در مواقعی از چادرشب استفاده می‌کنند که عبارت است از پارچه‌ ابریشمی شطرنجی و چهارگوش به ابعاد 2×2 متر که آن را از قطر تا زده و به صورت سه‌گوش به دور کمر می‌‌بندند یا روی سر می‌اندازند. چادرشب معمولاً توسط بانوان ابیانه بافته و تهیه می‌شود. این پارچه که در زبان محلی با نام «کجی» خوانده می‌شود، در میان دختران جوان به رنگ زرد و در میان زنان مسن به رنگ قرمز است.جوراب: جوراب بانوان ابیانه از جنس پنبه بوده و به وسیله خود بانوان بافته می‌شود.

پاپوش: پاپوش زنان ابیانه در مواقع گرم سال، گیوه و در زمستان کفشی به نام چموش است.

در هوای سرد زمستانی علاو ه بر این لباس‌ها بر روی پیراهن، پوششی به نام آرخالق یا نیم‌تنه که از پارچه مخملی تهیه شده استفاده می‌شود که با نام کرتی شناخته می‌شود.

نکته مهم در پوشاک ابیانه، استفاده از رنگ‌های روشن و برگرفته از طبیعت رنگارنگ منطقه می‌باشد. در ابیانه زنان سیاه نمی‌پوشند، حتی در مراسم عزاداری نیز با لباس‌های رنگی محلی شرکت می‌کنند.