ابیانه

مراسم سنتی سوگواری اباعبدالله‌الحسین (ع) در روز تاسوعای حسینی با عنوان «جَغجَغه زنی» در روستای تاریخی ابیانه با حضور اهالی این روستا، گردشگران، اهالی رسانه و غیره برگزار میشود

 نوحه‌خوانی آغاز می‌شود و صدای چِک‌جِک به هم خوردن جَغجَغه‌های چوبی پس از ترکیب با صدای طبل و سنج و نوحه نوحه‌خوان، صدای ارکسترگونه زیبایی را پدید می‌آوَرَد.

کوچه‌ها را که یک به یک گز کنیم  به مسجد «یسمان»-محل آغاز مراسم جَغجَغه‌زنی- میرسیم، در همین حین کم کم رنگ و بوی خوشایند سنّت را در مراودات اهالی روستا مشاهده می‌کنید. در مقابل برخی از خانه‌ها در منقل‌های خاص و هم‌شکل، آتشی برافروخته‌اند و اهالی آن خانه 

فرشی در مقابل درب پهن کرده‌اند و روی آن نشسته‌اند.

سینی‌های حلوا و خرمای تزئین شده‌ هم  از ملزومات این سنت است. مراسم‌ مخصوص تاسوعا هنوز آغاز نشده است. برخی اهالی روستا دسته دسته در کوچه‌ها قدم می‌زنند و در مقابلی خانه‌هایی که ذکر آن رفت، می‌ایستند و پس از احوالپرسی با خانواده‌هایی که آتش افروخته‌اند، با صدای بلند فاتحه‌ای می‌خوانند و سراغ خانه بعدی می‌روند. احوالپرسی‌ها به قدری گرم و صمیمانه است که گویی دو طرف سالهاست یکدیگر را ندیده‌اند.

 نام این رسم «پرسه‌زنی» است و اهالی روستا در صبح تاسوعا و عاشورا، با حضور در مقابل خانه‌هایی که از تاسوعا و عاشورای سال گذشته تا امسال عزیزی را از دست داده‌اند، فاتحه‌ای نثار روح مرحوم می‌کنند و به تدریج به سمت محل برگزاری مراسم «جَغجَغه‌زنی» می‌روند.

 
 جَغجَغه به اشیاء کوچک چوبی گفته می‌شود که در ابتدای مراسم در اختیار حاضران قرار می‌گیرد و سوگواراوین حسینی با به هم کوبیدن دو تا از آن، در رثای شهیدان کربلا عزادارای می‌کنند.

مراسم جغجغه‌زنی و به طور کلی مراسم‌های سوگواری روستای ابیانه، صرفا مذهبی نیستند و از مظاهر هم‌آغوشی سنن ملی و مذهبی به شمار می‌روند. نوحه‌هایی که در مراسم «جغجغه‌زنی» خوانده می‌شود، تماماً در دستگاه‌های موسیقی ایرانی است. «یک‌ضرب»،«سه‌ضرب» و «پشت سر هم» را به عنوان سه سبک مختلف نوحه‌خوانی در مراسم جغجغه‌زنی معرفی می‌کند و می‌افزاید نوحه‌ای که در سبک یک‌ضرب و سه‌ضرب خوانده می‌شود، در دستگاه شور است.

 موعد آغاز مراسم فرا می‌رسد. هر یک از حاضران به توصیه نوحه‌خوان از روی پله‌های مسجد دو جَغجَغه بر می‌دارد و بعد از تشکیل صف‌ها مراسم آغاز می‌شود. نوحه‌خوانی آغاز می‌شود و صدای چِک‌جِک به هم خوردن جَغجَغه‌های چوبی پس از ترکیب با صدای طبل و سنج و نوحه نوحه‌خوان، صدای ارکسترگونه زیبایی را پدید می‌آوَرَد.
ذرهای ب

دسته ازکوچه های باریک و پیچ‌درپیچ ابیانه می‌گذرد و در مقابل خانه‌هایی که در سال گذشته عزیزی از دست داده‌اند، توقف می‌کند، مردم بعد از درخواست نوحه‌خوان، برای شادی روح مرحوم فاتحه‌ای می‌خوانند. داستان به همین منوال ادامه می‌یابد و مراسم تمام می‌شود. گویا عزاداران حسینی در انتهای مراسم، ناهار را میهمان حسینیه ابیانه هستند.